Wat is het?

Nieuwe psychoactieve stoffen is een verzamelnaam voor een groep van nieuwe drugs, die vaak ook benoemd worden als 'legal highs' of 'research chemicals' en waarvoor vroeger ook wel eens de termen 'designer drugs' of 'smartdrugs' opdoken. De term 'nieuw' wil niet zozeer zeggen dat het nieuwe stoffen zijn. Vaak zijn ze al lang geleden ontwikkeld maar is het gebruik als drug of roesmiddel nieuw.

Het gaat om een heel gamma aan stoffen die meestal de effecten van bekende illegale drugs proberen nat te bootsen. Ze zijn meestal synthetisch maar kunnen ook plantaardig zijn. Meestal worden ze in volgende groepen ingedeeld: cathinones, phenetylamines, tryptamines, piperazines en synthetische cannabinoïden. Sommigen zijn echter verwant aan medicijnen en vallen onder de categorie van de opioïden of benzodiazepines. En nog andere stoffen vallen onder geen van al deze groepen.

Ze kunnen voorkomen als poeders, kristallen, tabletten, vloeistoffen of als kruidenmengsels waar de chemische stof aan toegevoegd is. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval bij synthetische cannabis. Hun chemische structuur verschilt licht van die van klassieke drugs. Daarom worden ze vaak op de drugmarkt gebracht om de wet te omzeilen. Vandaar de misleidende term 'legal high'.

De samenstelling van verkochte NPS is niet altijd duidelijk. De effecten dus evenmin. Tot er een omvattend Koninklijk Besluit kwam in 2017, werd de wet ook regelmatig aangepast om telkens nieuwe stoffen te verbieden.

Omdat NPS nog niet of nog niet lang als drug gebruikt worden, is er weinig onderzoek naar mogelijke risico's. Wie ze gebruikt, speelt vaak zelf voor proefkonijn. Zeker de risico's op lange termijn is zijn onbekend.

De handel in NPS gebeurt soms via het internet maar ook via de illegale drughandel. Veel NPS blijven obscuur. Zeker in vergelijking met de bekende illegale drugs blijft het gebruik in België vaak beperkt.

Mephedrone (4-MMC), 3-MMC, 4-FA en 2-CB kenden in de voorbije jaren wel een zekere populariteit.

Mephedrone

Mephedrone is een drug die rond 2009 opdook in het buitenland en in de jaren nadien ook wel eens opdook in het Belgische partycircuit. Zoals veel NPS werd mephedrone zogezegd verkocht voor wetenschappelijke doeleinden en niet voor menselijke consumptie. Het werd te koop aangeboden onder het mom van plantenvoeding, maar bijvoorbeeld ook als badzout. Hoewel er 'not for human consumption' op de verpakking vermeld stond, werd dit product wel degelijk verkocht als roesmiddel.

Wetenschappelijke gegevens zijn slechts beperkt voorhanden. De informatie is grotendeels afkomstig van mensen die mephedrone gebruiken en moet dus met de nodige voorzichtigheid worden behandeld.

Mephedrone (of 4-Methylmethcathinone) is een synthetisch oppeppend en bewustzijnsveranderend middel. Chemisch is het product vergelijkbaar met methcathinone en behoort het dus tot de groep van de cathinones.

Mephedrone werd verkocht als een wit poeder of als capsules. Het poeder wordt gesnoven of in een 'bommetje' (poeder in sigarettenblaadje) of capsule ingeslikt.

Meest bekende straatnamen in het Verenigd Koninkrijk waren: 4-MMC, Meow/meow of miaow/miaow, Rush, Meph, sub coca.

2C-B

2C-B (of 2,5-dimethoxy-4-bromophenlethylamine) is een synthetisch oppeppend en bewustzijnsveranderend middel. Afhankelijk van de dosis worden de effecten vaak omschreven als vergelijkbaar met die van xtc of lsd. Chemisch is het product vergelijkbaar met mescaline (een hallucinogene stof die aanwezig is in de peyotecactus).

2C-B wordt vaak verkocht in de vorm van pillen die eruitzien als xtc-tabletten (en daar dan ook mee verward worden). 2C-B komt ook voor als wit poeder of in capsules en het wordt soms ook verkocht onder de naam Nexus, Venus of Bromo-Mescaline.