Veel mensen maken een onderscheid tussen softdrugs en harddrugs. Die indeling is afkomstig uit Nederland, waar de wet een onderscheid maakt tussen een lijst met gevaarlijkere en een lijst met minder gevaarlijke drugs.
Gaandeweg is men ook buiten Nederland de term softdrugs gaan gebruiken voor producten waarbij er weinig of geen ontwenningsverschijnselen, tolerantie en afhankelijkheid voorkomen. In de praktijk gaat het dan over cannabis, dus over marihuana en hasj.
De term harddrugs slaat dan op producten die meer kans geven op schade, afhankelijkheid en ontwenningsverschijnselen en die dus als gevaarlijker beschouwd worden. Maar drugs naargelang hun risico's opdelen in categorieën is niet vanzelfsprekend. In Nederland ontstaat regelmatig discussie of een drug nu beter tot de lijst met softdrugs dan wel harddrugs zou behoren.
Een relatief onderscheid
De Druglijn spreekt liever over zacht en hard gebruik. Het uitgangspunt daarbij is niet zozeer de drug die men gebruikt, maar vooral de manier waarop mensen ermee omgaan. Elk genotsmiddel kan op een zachte en op een harde manier gebruikt worden. Zo zijn nogal wat mensen die zwaar in de problemen komen met zogenaamde softdrugs. Omgekeerd zijn er zogeheten 'harddruggebruikers' die niet meteen in de problemen komen of automatisch zwaar afhankelijk.
Veel hangt dus af van hoeveel, waarom, hoe en in welke omstandigheden iemand gebruikt. De ene persoon is ook vatbaarder voor drugproblemen dan de andere en zal dus ook met zogeheten softdrugs sneller in de problemen raken dan de andere.
Zacht versus hard gebruik
Zacht gebruik betekent dat iemand goed weet of heeft geleerd hoe hij best met een roesmiddel om kan gaan. Iemand die bijvoorbeeld af en toe en op een rustige, genietende manier alcohol drinkt, gebruikt die drug zacht.
Hard gebruik slaat op veel (of te veel) en puur roesgericht gebruiken (dus om zo snel mogelijk dronken, stoned of high te geraken). Het kan gaan om experimenteren met een onbekende drug, maar evengoed om echt probleemgebruik door iemand die aan een drug verslaafd is geraakt.
Hard gebruik kan op het moment zelf voor problemen zorgen (iemand kan bijvoorbeeld ziek worden door te veel te gebruiken of onder invloed een ongeval veroorzaken) en zal veel sneller tot drugproblemen en afhankelijkheid leiden.
Welke drug men ook gebruikt, het is duidelijk dat er telkens kleinere of grote risico's aan verbonden zijn. Wie geen risico wil lopen, gebruikt beter geen drank, drugs of pillen.