Net als de meeste ouders hoop je dat je kind nooit zal beginnen roken, laat staan cannabis of andere drugs zal gebruiken. Maar voor alcohol ligt dat toch enigszins anders. Want wat is er nu mis mee om zoon of dochter van een glas bier of wijn te laten proeven? Zeker als ze er tijdens een feestje zelf om vragen. Op zo'n moment hoort alcohol er toch bij, of niet soms?
In 2019 had 32% van de Vlaamse jongeren tussen twaalf en veertien jaar ooit al eens een glas alcohol gedronken. Het toont aan dat eenmaal ze 12 jaar geworden zijn, er op korte tijd heel veel verandert: kinderen worden pubers. Ze gaan grenzen aftasten en experimenteren dus ook met alcohol. Zelfs al is dat onder zestien jaar verboden. De meeste kinderen drinken trouwens hun eerste glas in familieverband.
Toch is het belangrijk om dat eerste glas zo lang mogelijk uit te stellen. Voor alcohol is een gezonde keuze 'niet drinken voor de leeftijd van 18 jaar'. Want alcohol kan wel degelijk schadelijk zijn voor de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Zeker voor die leeftijd, maar ook tot de leeftijd van 24 jaar.
De hersenen van kinderen en jongeren zijn nog volop in ontwikkeling. Alcohol verstoort die groei en kan, vooral bij regelmatig en/of overmatig gebruik, leiden tot leerproblemen en verminderde geheugenprestaties.
Alcohol, drugs en opvoeden
Je kind groeit op. Vroeg of laat komt je zoon of dochter in aanraking met alcohol of andere drugs, en daar wil je hem of haar op voorbereiden.
Tijdens de adolescentie moeten jongeren een aantal ontwikkelingstaken vervullen. Ze moeten nog een eigen identiteit opbouwen, leren omgaan met succes en mislukking enzovoort. Overmatig alcoholgebruik verstoort dit proces en remt de ontwikkeling af. Dat kan invloed uitoefenen op karakter en gedrag.
Kinderen en jongeren zijn ook letterlijk kleiner, kwetsbaarder en gevoeliger voor de effecten van alcohol dan volwassenen. Jongeren wegen doorgaans minder dan volwassenen en hun lever is het niet gewoon om alcohol af te breken. Daardoor voelen ze de effecten van alcohol sterker dan volwassenen en weten ze niet goed waaraan zich te verwachten bij welke hoeveelheid.
Verder beschikken jongeren vaak nog niet over de sociale vaardigheden om probleemsituaties ten gevolge van overmatig alcoholgebruik op te lossen. Maar ook: onder invloed van alcohol worden vaak verkeerde beslissingen genomen.
Ten slotte staat vast dat hoe vroeger een kind met het drinken van alcohol begint, hoe groter de kans is dat het later een drankprobleem krijgt. Zo'n 40% van de kinderen die al voor hun dertiende regelmatig alcohol dronken, ontwikkelt later een alcoholprobleem.
Alle risico's van alcohol op een rijtje
Het is belangrijk om grenzen te stellen en je kinderen te ondersteunen, zodat ze sterk genoeg zijn om zelf gezonde keuzes te maken in het omgaan met alcohol.
Hoe maak je je kind weerbaar?
- De basis van alles: onvoorwaardelijke liefde
- Tijd maken voor een gezellige babbel
- Een discreet oogje in het zeil houden
- Regelmatig een bemoedigend schouderklopje
- Hen leren omgaan met mislukking en verlies
- Duidelijke afspraken maken goede vrienden
- Zelf het goede voorbeeld geven
Lees meer over grenzen stellen
Hoe praat je met je kind over alcohol?
- Praat erover voordat je kind de eerste keer uitgaat
- Onderschat je eigen kind niet
- Vertrek van concrete aanleidingen
- Spreek vanuit eigen ervaring
- Blijf altijd eerlijk
- Vertel geen horrorverhalen
Lees meer over hoe je met je kind kan praten over alcohol
Wat zegt de wet?
De wet van 10 december 2009 bepaalt dat geen alcohol mag verkocht worden aan jongeren onder de 16. Voor sterkedrank moet je minstens 18 zijn.
Bier en wijn (gegiste dranken) mogen niet verkocht worden aan wie nog geen 16 is. Gedistilleerde dranken zoals wodka, jenever en mixdranken mogen pas vanaf 18 jaar. Wil een jongere alcohol kopen, dan moet hij of zij kunnen bewijzen 16 of 18 te zijn.
Naast deze wet is er echter ook de ‘richtlijn voor alcoholgebruik’. Deze stelt op basis van gezondheidseffecten dat je voor 18 jaar beter geen alcohol drinkt, ook al mag het volgens de wet. Vanaf 18 jaar drink je best niet meer dan 10 standaardeenheden per week.