De vraag om gedwongen opnames doet zich in verschillende situaties voor. Of het nu gaat om alcohol of illegale drugs, of om een gokprobleem of afhankelijkheid van medicijnen. Maar het volgende gaat altijd op: om tot verandering te komen of te stoppen, moet de persoon de situatie zelf als een probleem ervaren, en ook zelf de motivatie hebben om eraan te willen werken.
Helaas kan er veel aan voorafgaan alvorens iemand bereid is om te stoppen. Een ander verplichten om te stoppen, of iemand tegen diens wil laten opnemen voor ontwenning, is dus allesbehalve vanzelfsprekend. Bovendien kan een gedwongen maatregel de vertrouwensband tussen een persoon die kampt met verslaving en diens naasten onder druk zetten.
Gedwongen opname
Er is een wet die het mogelijk maakt dat iemand verplicht hulpverlening wordt opgelegd. Tot voor kort was dat de zogeheten ‘wet op de gedwongen opname’. In de volksmond was die ook vaak bekend onder de naam ‘collocatie’ of ‘colloqueren’. Die wetgeving was al bedoeld als beschermingsmaatregel.
Sinds 2025 is er een nieuwe wet. Die legt er nog meer de nadruk op dat ze bedoeld is om mensen te beschermen. Voluit heet ze dan ook de ‘wet inzake bescherming opgelegd aan een persoon met een psychiatrische aandoening’.